Fazla Protein Kas Değil Yağ mı Yapar?

Son yıllarda spor salonuna giden, sağlıklı yaşam trendlerini takip eden hemen herkesin ortak bir sorusu var:
“Daha fazla protein tüketirsem daha çok kas kazanır mıyım?”

Market raflarında artık “yüksek protein” etiketli yoğurtlardan proteinli cipslere, protein tozlarından barlara kadar sayısız seçenek var. Hepimiz bir şekilde protein artırmanın yollarını arıyoruz. Çünkü protein, kas yapımıyla doğrudan ilişkilendiriliyor.

Ama işin biyokimya tarafına baktığımızda şaşırtıcı bir gerçekle karşılaşıyoruz:
Vücudun ihtiyacından fazla aldığımız protein, kas olarak değil yağ olarak depolanabilir.

Vücut Besinleri Nasıl Kullanıyor?

Düşünün ki vücudumuz dev bir enerji santrali. Bu santral her gün karbonhidrat, protein ve yağlardan yakıt alıyor.

Karbonhidratlar glikoza,
Proteinler amino asitlere,
Yağlar yağ asitlerine parçalanıyor.

Ama bu yakıtların yolları bir noktada kesişiyor: Asetil-CoA.

İster pilav yemiş olun, ister et, ister tereyağlı bir tatlı… Hepsi sindirildikten sonra aynı durağa uğruyor: Asetil-CoA. Buradan sonra ya enerjiye dönüştürülüyor ya da vücut “fazlalık var, depoya atalım” diyerek yağa çeviriyor.

Protein Gerçekten Yağa Dönüşebilir mi?

Evet. Proteinler kas inşası için çok önemli ama ihtiyacınızdan fazlasını aldığınızda işler değişiyor.

Amino asitler parçalanıyor, nitrojen kısmı atılıyor.
Geriye kalan karbon iskeleti Asetil-CoA’ya dönüştürülüyor.
Asetil-CoA fazlaysa, yağ asidi sentezine giriyor.
Sonunda trigliserit formunda yağ dokusunda depolanıyor.

Yani: Fazla protein yemek ≠ daha fazla kas.
Enerji fazlası varsa sonuç çoğunlukla yağ depolanması.

Karbonhidratlar da Aynı Kaderi Paylaşıyor

Çoğumuz karbonhidratları “kilo aldıran suçlu” olarak görürüz. Evet, fazla karbonhidrat da yağa dönüşür. Önce karaciğer ve kaslarda glikojen depolanır. Depolar dolduğunda fazla glikoz yine Asetil-CoA’ya çevrilir ve yağ depolanmasına katkı sağlar.

Aslında karbonhidrat ya da protein fark etmez; fazla enerji = yağ.

Peki Yağlar?

Burada ilginç bir durum var. Karbonhidrat ve protein gerektiğinde yağa çevrilebilir. Ancak yağ asitleri geri dönüp karbonhidrata çevrilemez. Sadece yağın yapısındaki gliserol kısmı glikoza dönüştürülebilir.

Bu yüzden vücut, yağ depolamaya çok yatkındır ama yağları geri dönüştürme konusunda o kadar da esnek değildir.

Günümüzün Protein Takıntısı

Bugünlerde sosyal medyaya baktığınızda herkes protein tozundan bahsediyor. Kahvesine protein ekleyenler, tatlısına whey karıştıranlar, hatta ekmeğini bile “proteinli” tercih edenler var.

Evet, protein olmazsa olmaz. Ama unutmamak lazım ki, kas yapmak için sadece protein değil; dengeli bir enerji dengesi gerekiyor. Eğer gün boyu ihtiyacınızdan çok enerji alıyorsanız, fazladan içtiğiniz protein shake de sonuçta yağ deposuna katkı sağlayacaktır.