DEMİR YETERSİZLİĞİNDE KİLO KONTROLÜ VE BESLENME TEDAVİSİ
DEMİR YETERSİZLİĞİ VE BESLENME TEDAVİSİ
Demir yetersizliğine bağlı kansızlık (anemi) tüm dünyada görülen en sık anemi türüdür. Kadınlarda daha fazla görülmektedir.
Serum ferritin düzeyi <15 mikrog/l olduğunda ilik demir depoları tükenmiştir. İlaç tedavisi ve doğru beslenme yöntemleri ile ideal aralığa gelir. Daha fazla demir kaybını önlemek için altta yatan neden tedavi edilmeli fakat bütün hastalarda anemi düzelmesi ve demir depolarının dolması için demir tedavisi almalıdır.
Demir eksikliğinin sonucunda hücresel fonksiyonlarda, büyümede ve motor gelişimde, davranışsal ve bilişsel fonksiyonlarda, fizik kapasite ve iş gücünce, bağışıklık sisteminde, vücut ısısının düzenlenmesinde, cilt sağlığında bozulmalar meydana gelir.
Organlara giden oksijeni demir taşıdığından demir eksikliğinde organlara yeteri kadar oksijen gitmez ve metabolizma yavaşlar. Buda bizim kilo vermemize engel bir durum oluşturur. Ayrıca egzersiz kapasitenizi azaltır insülin direncini artırabilir. Bazı genetik durumlar da devreye girdiğinde kilolu kişilerde inflamasyonun artmasının demir yetersizliğine yol açtığı bulunmuştur.
Yani obezite demir yetersizliğini daha da artırabilir, demir yetersizliği ise metabolizmayı yavaşlatarak daha çok kilo aldırabilir. Bu kısır döngü sonucunda egzersiz kapasitesinin de azalması ve yorgunluk gibi şikayetler nedeniyle demir yetersizliği olan kişiler daha zor kilo verirler.
İlaç tedavisinin en yaygın yan etkisi; mide bulantısı, mide ağrısı, sindirim problemleri, kabızlıktır.Kişiden kişiye bu belirtiler değişebilir, ancak hiç birisi tedaviyi yarıda kesmek için bir neden değildir. Mutlaka doktorunuza danışmalısınız, aksi takdirde düşük bağışıklık sistemi saç ve cilt hastalıkları yorgunluk aktivite yapamama insülin direnci kilo artışı yakanızı bırakmaz.
İlk çözülmesi gereken nokta demir yetersizliğini tedavi etmektir. İlaçlar size kilo yapmaz kabızlık ve şişkinlik hissi yaratabilir. Özellikle gece saatlerinde demir takviyesini almak ilaç aldığınız zaman diliminde yarım limon suyu tüketimi emilimi artırıp, bu şikayetleri azaltabilir. Elma sirkesi kullanımı ve sabah aç karna ılık su ile 3 kuru erik /kayısı tüketimi kabızlık şikayetinizi azaltabilir. Beslenmenize probiyotik besinleri de ilave ediniz ( activia, kefir, turşu suyu vb)
Yapılan çalışmalarda demir tedavisi sonrası kilo kaybının da hızlandığı bulunmuştur. Doğru bir beslenme ile ilaç tedavisi süresini kısaltıp kilo vermeniz de mümkündür.
Tein içeren yiyecekler (çay), tahıllar (kepek, tahıl), kalsiyum kaynağı yiyecekler ya da bazı ilaçlar demir emilimini düşürmektedir. Demirin portakal suyu ya da kırmızı etli gıdalar ile alınması ise emilimini artırır.
Demir ilacı kullanırken; çay kahve tüketiminizi sınırlandırınız. Öğünler ile birlikte tüketmeyiniz. Kepekli ürünler, süt, yoğurt ile demir kaynağı yumurta kırmızı et dana ciğeri tüketmeyiniz. Demir kaynağı yiyeceklerin yanında bol limonlu yeşillik ilave ediniz. Pekmez demir içerir ancak Kaşık kaşık içmeniz bir işe yaramaz. Baklagillerden yeşil mercimek kinoa maş fasulyesinde demir içeriği daha yüksektir. Ispanak, fındık, fıstık ezmesi de az miktarda demir içerir.
Doktorunuzun size önerdiği demir yetersizliği tedavisini yarıda kesmeyin. Tüm bunlar bir kaç ay sonrasında sizi daha hızlı bir metabolizmaya kavuşturmak için gidilmesi gereken bir yoldur. Bu yolun sonunda kazandığınız sağlığınız olacak. Daha az yorgun, daha fazla aktivite yapabilen, daha iyi uyuyabilen, daha sağlıklı bir cilde sahip ve daha hızlı kilo verebilen birine dönüşmek için bu yol çekilir :)
Uzm. Dyt Büşra Totan
İnstagram dytbusratotan
